ALTABIZKARKO KANTOREA
Garai de Monglave , XIX. mendea
Deiadar bat erantzun da
Uskaldunen mendietan;
Etxeko jauna agertzen da
Jauziz borta alartzetan.
Behatzen da eta dio:
Zer dabila lur hoietan?
Haren txakurrak lauhazkaz,
Lo zegoenak oinetan,
Altabizkar unguriak
Iharrausten tu txanpetan.
Ibaņetako gaintitik
Herots handi bat jaikiten,
Armada batek dakarren
Burrunbotsa da huilantzen.
Karlomanen tropak dira
Iberiatik utzultzen;
Nafarroa menpeturik,
Ospetsu Frantzian sartzen.
Uskaldunak aitzinera
Mendiak gora multzotzen.
Heben dira! Heben dira!
Oi, zer lantzazko sasia!
Banderaz estalia da,
Urrunean lur guzia,
Zaldun eta oinezkoen
Zer oste izigarria!
Haien armek distiratzen
Mila tximisten argia.
Ikus 'atzu, ikus 'atzu
Laster egizu, nausia.
Oihu marrasken artetik
Arrolanen deiadarra,
Ozen eta intziritsu
Entzuten da urrunera;
Mendiak gainti heltzen da
Karlomanen bihotzera.
Olifantak oihuzten deit
Ene llobaren herstura,
Goazkon laster, goazkon laster,
Egin dizogun heltura.
lhes, ihes, Karlomanen
Oinezko eta zaldunak!
lhes ihaur, galdu dutuk
Karloman, tropa hobenak.
Hil duk Arrolan handia!
Huts egin deik zorte unak.
Mendietarik jaitsi tuk
Bitorius Uskaldunak,
Lantzez ehaiten ditie
Ondar ihesi doatzanak.
Hilak ez ditazke kunta,
Bekantu dira biziak.
Zoinen laster histu diren
Hoien ospe, balentriak!
Zer egin dira banderak
Eta lantzazko sasiak?
Ez da haumen tximistarik,
Odolez dira bustiak;
Nola ixiltu diradian
Goizeko herots handiak!
Hainbeste direnez, haurra,
Kuntatzera isei' hadi.
Bat, biga, hirur, lau, bost, sei,
Zazpi, zortzi, bederatzi,
Hamar, hameka, hamabi,
Hamahirur, ta hamalau;
Hamabost eta hamasei,
Hamazazpi, hamazortzi,
Hemeretzi eta hogei.
Berrogei eta laurogei.
Ehun eta mila milak
Lerroz lerro jiten dira.
Zonbat diren jakin nahiz
Gal genezake denbora.
Junta ditzagun indarrak,
Arroka horik atera,
Eta heltu direnean,
Mendi hoien oinetara,
Ald' orotarik batean
Aurtik ditzegun gainera.
Iparreko gizon horik
Zeren zaizku hunat jaitsi?
Bake bizi ginandian
Zeren zaizku gerlan hasi?
Harrokak jauziz erori,
Hezurrak karraskaz hautsi;
Odol balsan aragiak
Dardar puskatan itxusi:
Horrelako sarraskirik
Ekiak ez du ikusi.
Haurra, zonbat diren xutik
Kuntatzera isei' hadi
Hogei dira, hemeretzi,
Hamazortzi, hamazazpi,
Hamasei dira, hamabost,
Hamalau, ez, hamahirur,
Hamabi, orai hameka,
Hamar, bederatzi, zortzi,
Zazpi, sei, bost baizik ez da;
Laur dira, hirur, bida, bat.
Egin dizogun heltura.
Ez da bat xutik ageri,
Guziak etzanik dira:
Etxekojauna, joan zite,
Txakurrarekin etxera;
Emaztearen ta haurren
Gozoki besarkatzera;
Bitoriaz Jinkoari
Hekin esker emaitera;
Gero zure haumen gainen
Deskantsu lo egitera.
Gaian dira arranoak
Urrunetik hor bilduko;
Hartz otsoekin nahasi,
Korpitz hil hoien jateko.
Mamiak laster dirade
Gure bistatik kentuko;
Bena hezur xuritiak
Betikoz hor baratuko;
Nor beren etxian nausi
Utz dadin erakasteko.
I a-a-a-a-a-oh-oh-oh-oh!!!
iao! iao!
© Garai de Monglave