EUSKAL HERRIA (GINSBERG ERARA)

        Iñigo Astiz , 2012

 

 

Euskal Herria, dena eman behar nizun

    baina pixka bat baino ez dizut kendu.

Euskal Herria, 1.180 euroko soldata

    eta beherantz, 2011ko abenduaren 28a.

Euskal Herria, neure burua ere ezin dut eraman

    zer egingo dut zurekin?

Hasteko aukeratu egin behar zenuke: edo

    zirkunstantzia edo helburua edo aitzakia.

Sukarra daukat, eta ez nago asmakizunetarako.

Utz nazazu bakean sikiera une batez.

Ez dut poemarik idatziko burua argi izan arte.

Euskal Herria, ez etorri zure historiarekin,

    geurea da errua; zer pasa zaigu?

Geuk izan behar genuke zerutiarrak,

    eta ez beste munduren batek.

Egongo da hau konpontzeko moduren bat

    iraganera edo etorkizunera jo gabe, ezta?

Sarrionandia Kariben bizi dela diote eta

    ez omen da sekula itzuliko; etsigarria da.

 

Euskal Herria, 88 amona baino ez kobazuloetatik

    (Oteizaren kalkuluak) zure ixte bidean diren

    Volkswagen eta Daewoo fabriketaraino;

    eta orain zer?, nora zoaz?

Noiz izango zara dituzun iraultzaile guztiek

    merezi duten bezain eder eta librea?

Edo akaso nahiago duzu pankarta eta

    turismo bulegoetako existentzia kolaterala?

Batzuetan pentsatzen dut euskal sukaldaritzaren

    marketin kanpaina bat besterik ez zarela.

Oinazeak eta nekeak gorabehera, Euskal Herria,

    hau da itsasoan hatzak busti, supermerkatuan

    ilara egiteko barianteetako batean espezializatu eta

    haragiari heltzen ikasteko duzun aukera bakarra:

    benetan existitzen saiatu behar zenuke,

    azken bururaino existitzen.

Pozarren ordainduko nizuke hilobi bat, Euskal Herria,

    zein izenekin ehortziko zaituzten esango bazenit;

    baina euria ari du eta ez dakizu zein aldetatik.

Zurekin ezin da eguraldiaz ere aritu.

Euskal Herria, zure berehalako jaiotza horrek

    ez ahal nau igogailuan harrapatuko!

Zer ordutan bizi gara, Euskal Herria?;

    nazio bat garela diozu, baina bakarrik nago.

Oraindik ez didazu kontatu

    zer egin diozun nire herriari.

 

Euskal Herria, bazatozela aldarrika ari dira,

    baina nondik etorriko zara?, zein geltokitan

    itxarongo zaitut?, nola ezagutuko dugu elkar?

Euskal Herria, zeuk badakizu nor zaren?,

    zenbat jenderen ardura duzun?

Badakizu haietariko zenbatek gozatu

    nahi lituzketen euren zauriak nireekin?

Ez gehiegi nahasi, aski dut portzentaje txiki bat,

    zehatza ez izanik ere; hurbilpen soil bat

    eta banoa harekin ohera; hori ere ez?

Euskal Herria, noiz erregulatuko duzu zure militar

    eta polizia guztien boten modeloa?,

    noiz zapalduko zaitugu denok berdin?

Bakeaz eta baketzearen presaz ari zaizkizu denak

    barkatu beharraz eta barkatu ezin denaz,

    baina beti hala ezagutu zaitut nik.

Euskal Herria, talka egiten dute zure abizenekin

    Kubaraino heltzen diren Bizkaibusek

    eta laguntza humanitarioek:

    Astiz kapitaina, Pinochet Ugarte,

    Katalina Erauso, Juan Zumarraga...

Adostu dezagun iragana nahi baduzu;

    ikustekoa nintzen umetan.

Hamaika urte nituenean tirokatutakoa

    guardia zibil baten ordez politikari bat izana

    errore estrategikoa zela esanarazi zenidan.

Hamalaurekin jangelaz arduratzen zirenei

    presoen aldeko gose greban ginela

    esaten genien protesta ostiraletan,

    egutegi kristauaren araberako eskola publikoan

    ostiraletan arraina baino jan ezin genuelako eta

    guri ez zitzaigulako arrain nazkagarria gustatzen.

Hamabostekin nire burua gogoratzen dut, plastika gelan

    Van Goghen logela margotzen ari nintzela,

    senide bat kartzelan preso zuen klasekideari

    amnistia zer den azaltzen.

Hemeretzirekin Bilbon lehenengoz ETAri ezetza

    publikoki ematen, 2004ko martxoaren 11ko

    Madrilgo atentatuengatik; eta bai, Euskal Herria,

    ordurako banekien ez zela ETA izan.

Zain neuzkan hildakoak jaiotzerako.

Madrilera joan baino lehen lagunak esandakoa ere bai:

    «zuk bakarrik aurki diezaiokezu

    zentzu apur bat honi guztiari».

Bera ere ez da itzuli eta esango nuke jadanik

    nirekin baino ez dela aritzen euskaraz.

Euskal Herria, ohartu naiz ni ere banaizela Euskal Herria.

Berriro ari naiz nire buruarekin hizketan.

Ziur aski nire buruari barkatzen ez dizkiodanak

    dira zuri barkatzen ez dizkizudanak.

 

Barroteen zein aldetan zaude, Euskal Herria?

Elektrodoen zein ertz ezagutzen duzu?

Zein muturretik eusten diozu pistolaren

    eta garezurraren arteko oreka ezinezkoari?

Euskal Herria, tigrea eta bildotsa sortu zituena

    izate bera ote den galdetzen dio

    bere buruari Blakek poema batean:

What inmortal hand or eye

    could frame thy fearful simmetry?

Blakek ez zintuen ezagutzen, eta nik ere ez.

Euskal Herria, ez naiz zutaz fio.

Izan ere, nor zara ni ez zarenean?

George Bushen administrazioak egindako jazarpenez

    aritu zitzaidan iruindar bat aurreko batean

    —arte galeria ederra du, ikusi behar zenuke—

    eta New Yorkeko artista ezkertiarrek aurrera

    egiteko izan dituzten oztopoak kontatu zizkidan.

Egunkaria eta Eginen itxierak aipatu nizkion nik,

    eta berak baietz erantzun zidan, argi zegoela baietz,

    baina zeri buruz ari nintzen arrastorik izan gabe.

Euskal Herria, zer gezur errespetatu behar nizuke nik?,

    nork pasa dit zure lekukoa?, nire gezurra al zara?

Ezin dizkizut tortura deklarazioak irakurri,

    horra egia bat; eta gehiago dauzkat.

Euskal Herria, entzun behar zenituzke

    Amerikari buruz Ginsbergek idatzitakoak,

    nola luzatzen eta luzatzen dituen lerroak

    arnasaldiak ematen dion erritmora.

Ni ere saiatzen naiz behin eta berriro,

    baina suspirio bat trabatzen zait.

Euskal Herria, ai, ene Eskual Herri goxua,

    zure presidente izan nahi nuke,

    herrialde baten ordez oihartzun bat

    gobernatuko nukeela jakinik ere.

 

Euskal Herria, zu zein urratsetan ari

    euskaraz?, zuk ni ulertu?;

Nik zu ez gehiegi, baina pixkana-pixkana;

    euskara oso zaila: bagina, zezan, geniezaion..

    nik hori ez entzun inon, zuk bai?, zuk ulertu?

Euskal Herria, nik lan hamar ordu eta gero euskaltegi,

    baina ni despedido orain, ni saiatzen baina

    ikastea zaila, euskara oso zaila, oso-oso,

    baina poliki-poliki.

Euskal Herria, guraso langabe euskaldunberri

    euskarazko produktu kontsumitzaile

    laguntza emaile bertsolari utopiazale

    gudaroste bat daukazu zure aginduetara,

    baina ez dakizu harekin zer egin.

Euskal Herria, Arnaldo Otegik kanpoan behar luke,

    zuk ulertu?, edo paso total?

Euskal Herria, ez zen ongi egon politika egiteagatik

    nire laguna ezkutatzera behartzea,

    eta etxera itzuli zenean Poliziak

    atea kolpez botako zuen beldurrez

    amarekin lo egitera bultzatzea.

Euskal Herria, goapo asko atera zenuen nire osaba

    traizionatu zintuela esateko egindako kartelean,

    oso dotore, bai, baina zer egin zizun zehazki?

Beharbada nik ere traizionatu egin zaitut

    gosarirako esne marka bat erosi ordez

    oharkabean besteren bat aukeratzean?

Euskal Herria, zer iritzi duzu biolentziaren banalitateaz?

Ez dizut zerrendarik egingo, baina hartu ordu erdi bat

    googlen zure buruari erreparatzeko.

Euskal Herria, zenbatgarren errepikapenean erdituko zara?

Euskal Herria, zenbatgarren errepikapenean erdituko zara?

Audeni irakurri diot poesiak egin behar lukeen zerbait:

    bere existentzia soilagatik, eta gertatze hutsagatik,

    horregatik bakarrik ospatu behar luke dena.

«Basque is cool» izeneko kanpaina bat abiatu dute

    Etxepare Institutukoek, zergatik nik

    ezin zaitut ospatu bestelako bake batez?

Ez dakit zehazki zer esan nahiko duen, baina

    batzuetan zure existentzia besteko indarrez

    ospatzen dut zure existentzia eza;

    zuri ere berdina gertatzen al zaizu nirekin?

Euskal Herria, bukatu egin behar genuke

    behingoagatik: bukatu hasieratik.

Geroak esan beza erri bat izan zan

    edo-ta ats emaiogun ontan iraun dezan.

Euskal Herria, arnasaldi hau ez da dena,

    baina bai nire pixka guztia.

 

© Iñigo Astiz