ARABIERA ETA ARABIARREN GORAZARREA

        Rikardo Arregi Diaz de Heredia , 1993

 

 

Zuen hizkuntzaren ikasketari ekitean

altxor galdua bilatzen dutenen antzera

mapetan idatziriko ikur misteriotsuen esanahiek,

itsasneskek bezala, deitzen didate paradisua kausitzeko.

Iraganeko malkoak gorri bihurtu

irekitzen ditut zentzumenak oro

eta aloe tanta bat odolean eriden

non Banu Kasitarrek —Jainkoak bedeinka ditzala!—

bidea erakusten duten keinuka.

 

Zoriontsu izan zineten Jemengo palazioetan

gaur errauts, oi Gudman, oi al-Khawarnaq

dizdiratsuak dira eta oso altuak

ilunabarra heltzean zeruko izar dirudite leihoek

eta ilargia iluna da haien ondora badator.

Zoriontsu zineten hirietan ere

hitzezko eta harrizkoak, oi Iram, oi Bagdad

basamortuko gau epelean galdu zitzaizuen kobrezko hiria,

perla harean galtzen baita.

 

Eta orain Ahmad Pariseko geltoki hartan

jauregiaren errege baino le roi du balai dena

kristauen lur hotzean ur ez den marmorea garbitzen,

nola ez gogoratu jasmin eta hiriak.

Ibn al-Faqih al-Hamadanik kondatzen digunez

al-Khawarnaq bukatzean an-Numan erregea

goiko solairuraino igo zen Sinimmar arkitektoarekin,

bizantiarra zena. Orduan an-Numanek, edertasunaz inguraturik,

erran zuen: «Ez dut honelako jauregirik inon ikusi»

eta Sinimmarrek, harro: «Kentzen bada nik dakidan adreilu bat

lurrarekin bat eginen da palazio osoa». Erregek

galdetu zion: «Norbaitek gehiago daki hori?». «Ez —ihardetsi

bizantiarrak— neuk soilik». Eta an-Numanek agindua

eman zuen arkitektoa goikaldetik jaurtiki zezatela.

Eta atzokoan hementxe bertan seigarren pisutik

erori zen igeltsero arabiarra lan baldintzak zirela eta,

ez dira gaur alabastrozko jauregiak eraikitzen.

 

Gau eztiak solasean ematen ditugu lagunekin,

lili eta liburuen usain beroak

biguntzen du gauzen presentzia ankerra.

Orduan Abu Nuwas edo Ibn Sahl edo besteren batek

amodioa eta ardoa goratuko du

eta arrenkurak lasaitzeko

gramatika izanen da sendagai.

Nola partikulek ez baitute deklinabiderik

 

hala ez dut nik ere zurekin batzeko esperantzarik.

Gorputz eta oihalen usain gozoak

biguntzen du denboraren urrats iheskorra,

ipuin, istorio, gutun eta poemez

hornitzen ditugu urmaelak eta bailak.

Lapislazuli antzera zela lurra, kantatuko du al-Maqqarik

oihartzun mikatzenak notek sakabanatuz

al-Qods eta Bayrut-en itzalek hoztuko dute haizea.

Egunsentia aldarrikatzen duen seinaleak letrak oro

ditu astintzen

                    eta goibeltzen.

 

Kontsolatzeko agian berriz azaltzen didazue

Imru'l-Qays nire zain egonen dela paradisuaren atarian.

 

© Rikardo Arregi Diaz de Heredia