GURE HERRIA... GURE!

        Jean Barbier , 1924

 

 

Alor handian aita belarren metatzen

arratsalde erditan, deskantsuz ari zen.

Berro xokotik haurrek zioten behatzen...

eta bere lanean aita zen xoratzen.

 

Ixtantean haurño hek dira etxerako

orga belar gainean dira hupatuko

beren buru maiteak dituzte kurtuko

heian, karrankaz, orga delarik sartuko.

 

Anartean beraz, han, bere alorrean

burdin-sardi xorrotxa tinki ahurrean

harat-hunat badabil iguzki beroan

iguzki beroari behatu gabean.

 

Hatsantua, hor noisbeit, behar du gelditu

bere esku zainartak kurutzatu ditu

sardi-gider gainean pixka bat da kurtu

gozoki, bazterreri diote behatu:

 

Hara han nonbeit, urrun, mendi ederrenak

hazie hegoak hurbil zartzen dituenak

hara, aldiz, beltz-beltza, herriko oihanak

hariztegiak eta pagodi ilunak.

 

Hurbilago huna hor ohiko ibarra

ur hegia salatuz doan zur-xuria

horra, xuri-xuria, eliz hilerria

jainkoaren gerizan lerroka zarria.

 

Beraren erresuma huna non den hasten

huna bere artoak non diren luzatzen

huna ogi-garia non den urreztatzen

haizeak farra-farra duela harrotzen.

 

Aitaxok lehenago landatu aihena

aztaparka badoa iguzkira dena...

Ai, zer etxe-arnoa emaiten duena

hil bat, bere hobian, berp�z lezakena!

 

Bainan, hortxet, bet-betan, landa bazterrean

nor da hola agertzen, hor, lurre lurrean

nongo atrebitua, gure alorrean

orori beha dago, begi ozarrean?

 

Behatze hortaz gauzak oro gaitzituak

iduri du direla betan mudatuak...

Lehengo eskualdunak, hemen higatuak

lur mokro bakotxetik hor tut altxatuak!

 

Gure aita heldu zen, begia ilunik...

"Zer behar duzu jauna, hemen gureganik?

Zer nahi duzu hiola, hiritikan jinik?

Ez dakit... bainan jada higuintzen zaitut nik..."

 

"Zer dirutan daukuzu etxea salduren?

nahi duzun guzia dautzut ordainduren.

jauregi bat ederra dugu altxaturen

Eta, kolpe berean, zu aberasturen..."

 

Ikare daldaretan aita emana zen

begiak zitzaizkola biraka jalitzen...

Bere burdin-sardia bi eskuz du hartzen...

Doi-doiak egiten du ez baitio sartzen!

 

"Zalu joanen zaizkit, zuhurra bazare

bertzenaz, erroz gora, gizon hil bat zare!

Zure diru zikina atxikazu zure

baina utziren duzu gure herria... gure!

 

Zuri-zuria, huna gure hiritarra

haia-haia doala landari behera...

Haren ondotik, aldiz, han harat, mugara

sainga ta sainga zoan etxeko xakurra.

 

Gure etxeen orde, jauregiak egin...

eta guk gure haurrak haziko... zerekin?

Herria utzi behar herriko lurrekin

han hirian biltzeko... gosetearekin!

 

Sainga zak hor, bai, sainga, etxeko xakurra!

Jende hoik erematzak herriko mugara!

Gure etsaiak dituk, segitzak han hara!

Gure haurrek behar ditek gure herriko lurra!

 

© Jean Barbier